Digibar Schagen

Zo'n zeven jaar geleden bezocht Ton Stam de Bibliotheek in Schagen tijdens de Week van de Mediawijsheid. Een medewerker had moeite om een vraag van een bezoeker te beantwoorden en Ton, voormalig systeembeheerder, hielp beiden uit de brand. Hij bleef de hele week om vragen op het gebied van digitaliteit te beantwoorden en deed dat het jaar erop weer. Nu runt Ton Stam al vijf jaar, op vrijwillige basis, de wekelijkse Digibar in Bibliotheek Schagen. Hij hielp inmiddels ruim 1700 bezoekers met al hun vragen op het gebied van computers, laptops, tablets, eReaders en telefoons. Voor de Bibliotheek een dienstverlening van onschatbare waarde.

Karin Tacx, vestigingscoõrdinator van Bibliotheek Schagen (KopGroep Bibliotheken): "Vrijwilligers als Ton zijn van enorme waarde voor de Bibliotheek. Vijf jaar geleden, toen we in ons nieuwe pand trokken, is de Digibar gestart, op initiatief van Ton en mijn voorgangster. De eerste editie was eigenlijk al direct een overweldigend succes. Idee was dat we maandelijks een ‘inloop’ zouden organiseren waarbij iedereen laagdrempelig terecht kan met zijn of haar ‘digitale’ vragen. Maar al tijdens de eerste bijeenkomst bleek dat maandelijks een veel te lage frequentie was, dus toen hebben we het een half jaar tweewekelijks georganiseerd. Maar ook dat bleek te weinig: nu is het al ruim 4,5 jaar wekelijks. Ton heeft inmiddels wel versterking gekregen van Nico, een andere vrijwilliger en samen hebben ze ervoor gezorgd dat in de afgelopen vijf jaar nog geen enkele editie van de Digibar niet doorging."

De Digibar is iedere dinsdagochtend geopend van 10 tot 12 uur. Aan de lange leestafel van de Bibliotheek, pal voor de lichte serre met prachtig zicht over de markt van Schagen, handelen Ton en Nico de vraag van iedere bezoeker, zo'n zeven tot tien per week, individueel en gratis af. Ton en Nico nemen voor iedereen de tijd. Mocht het onverhoopt voorkomen dat ook zij het antwoord niet weten, dan zoeken ze het op en zorgen ervoor dat ze het de week erop wel weten. De meeste vragen gaan over het gebruik van de telefoon en e-mail, maar ook e-readers zijn een geliefd onderwerp. Ton ontwikkelde een website, www.digibar.nl, waarop hij de meest voorkomende vragen met bijbehorende antwoorden verzamelde. En hij maakte hand-outs voor bezoekers waarin hij stap voor stap uitlegt hoe e-books bij de Bibliotheek gehuurd en gelezen kunnen worden. "Het is voor mensen toch fijn als ze zaken nog even kunnen nalezen. Ik zorg er ook altijd voor dat ik goed voordoe hoe ik iets oplos en dat ik het mensen zelf ook even laat doen."

Vrijwilligers

Karin Tacx: "Voor de Bibliotheek worden vrijwilligers steeds belangrijker, omdat wij bijvoorbeeld in deze vestiging eigenlijk maar met één vaste kracht werken en we simpelweg geen tijd hebben om vragen zoals deze te beantwoorden, hoe graag we dat ook zouden willen doen. We zijn er dan ook heel trots op dat dit hier in Schagen nu zo goed loopt, dat de samenwerking goed verloopt en dat mensen de Bibliotheek en de Digibar al vijf jaar onverminderd weten te vinden. De beste reclame is mond-tot-mondreclame, maar als we merken dat de bezoekersaantallen iets teruglopen, dan zetten we een berichtje in het Noord-Hollands Dagblad, of hangt Ton wat posters op bij de Albert Heijn of op sportverenigingen. Uiteraard nemen wij als Bibliotheek het op in onze evenementenkalender. In Den Helder is ook digitale hulpverlening, maar die is minder frequent. We zetten hier in Schagen Ton, Nico en de Digibar dan ook graag regelmatig in het zonnetje!"

"Wat voor ons wel een uitdaging is, is het aanbieden van Digisterker-cursussen. Niet alleen omdat we in ons prachtige pand wel wat klein behuisd zijn - lokalen en vergaderruimte huren we bij onze inpandige buren van Skagon Theater - maar ook omdat we veel moeite hebben om een beveiligd, snel wifinetwerk aan te bieden. Het afspelen van YouTube filmpjes is bijvoorbeeld erg lastig. Het ligt hoogstwaarschijnlijk aan de architectuur, we zoeken hard naar een oplossing en dan gaan we ook die organiseren."

Samenwerking met de Rabobank

De bezoekers van de Digibar zijn divers, maar toch vooral senioren. De waardering die Ton en Nico krijgen, is enorm. Regelmatig neemt er iemand als bedankje iets lekkers mee en bij het vijfjarig bestaan kwam een 86-jarige mevrouw speciaal naar de Digibar om Ton te bedanken. Ze was bij de eerste editie geweest, had in de tussentijd de Digibar regelmatig bezocht en kwam met een bos bloemen om te bedanken voor alle hulp.

Bijzonder is ook de samenwerking met de Rabobank, die via het eigen netwerk van Ton - zijn dochter werkt er - betrokken is geraakt bij de Digibar. Ton: "Maandelijks komt er nu iemand van de bank naar de Digibar om te helpen bij bijvoorbeeld internetbankieren. En ter gelegenheid van het driejarig bestaan van de Digibar kreeg ik een Windows-laptop en tablet. Gesponsord door de Rabobank. Het zou mooi zijn als we meer banken zo ver konden krijgen om aan te sluiten."

De Digibar in Schagen is een mooi voorbeeld van hoe je als Bibliotheek gebruik kan maken van de kracht van vrijwilligers. Karin Tacx: "Het werken met veel vrijwilligers stelt de Bibliotheek weliswaar voor nieuwe organisatorische vraagstukken, maar wat ik het allerbelangrijkst vind, is dat je ook nieuwe en andere expertise aantrekt, waar je als Bibliotheek enorm van kan leren. Vrijwilligers laten je ook wel eens met een andere blik kijken naar je eigen werk. Dat is heel waardevol. En wat er gebeurt als Ton en Nico ooit willen stoppen met de Digibar, dat zien we dan wel weer!"

Digibar Bibliotheek Schagen is open iedere dinsdag van 10 tot 12 uur. Meer informatie (en handige tips, bijvoorbeeld hoe je e-books leent) op https://www.digibar.nl/.